Foto #081

Morgen is het de naamdag van Nicolaas van Myra, een Griekse heilige die in de derde eeuw na Christus in Lycië in Klein-Azië leefde. Hij was bisschop van Myra, de hoofdstad van Lycië. Hij stierf op 6 december 342. Als heilige in het oosters christendom werd Nicolaas aanvankelijk alleen in het oosten van Europa geëerd, in het bijzonder in Griekenland en Rusland. Omdat Nicolaas de schutspatroon van de zeevaarders was, kreeg hij ook in de West-Europese kustnaties een grote aanhang. In de 13e eeuw werd zijn naamdag vastgesteld op 6 december. Vanaf dat moment verspreidde zich de Nicolaasverering over heel Europa.

De geografische herkomst van de folkloristische Sinterklaas is volgens de huidige Nederlandse traditie niet meer Klein-Azië maar Spanje. Algemeen wordt aangenomen dat de onderwijzer Jan Schenkman (1806-1863) de eerste was die Sinterklaas uit Spanje liet komen. Volgens hem was Sinterklaas de bisschop van Spanje. Schenkman introduceerde ook de knecht die later Zwarte Piet zou gaan heten en de stoomboot waarmee hij naar Nederland kwam. De surpriseavond op 5 december is een relatief nieuw fenomeen binnen de traditie. Volgens een enquête in 1943 werd het op dat moment nog slechts sporadisch gedaan.

Het is de surpriseavond van 5 december 1967 en de harten van de Stavenuiters kloppen vol verwachting. Wat hebben Nicolaas van Myra en zijn 'tot slaaf gemaakte' Zwarte Piet deze keer voor hen meegebracht? Aan de volle tafel te zien zijn de kinderen Stavenuiter heel braaf geweest en hoeven zij niet in de zak! Dik ontbreekt. Hij zal ongetwijfeld de foto gemaakt hebben.

In die tijd was de komiek Toon Hermans zeer populair. Avond aan avond trok hij volle zalen. Net als Youp van 't Hek nu stond hij weken achtereen met zijn 'onemanshow' in een tot de nok gevuld Carré. Zowel Pa en Ma als Marga en ik hebben hem daar diverse keren gezien. Een van zijn bekendste sketches is Snieklaas uit 1974: "Opeens werd er op de deur geklopt, kwam Snieklaas binnen. Ik zie hem nog binnenkomen. Zoiets armoedigs. Had een sprei om. Ik kende die sprei. Ja, die was uit de voorkamer. Die lag daar altijd op tafel. Ik kon op z'n rug zien waar de asbak gestaan had." Dankzij YouTube is die sketch voor het nageslacht bewaard gebleven. Jullie kunnen hem HIER bekijken.

David Sedaris is een Amerikaanse schrijver van komische korte verhalen. Ik heb zijn werk regelmatig op school behandeld en altijd met veel succes. Ook mijn leerlingen konden zijn humor waarderen. Als Sinterklaas naderde liet ik hen naar een opname luisteren waarin hij het verhaal Six to Eight Black Men voorleest. Hij vertelt daarin over de sinterklaastraditie in Nederland, waar hij niet veel van begrijpt. Jullie kunnen het verhaal HIER lezen. Nog leuker is om het verhaal te beluisteren. HIER leest hij het verhaal voor tijdens een uitzending van College Tour. Je kunt de ondertiteling inschakelen. Very funny!

Ik wens jullie allemaal, maar natuurlijk vooral de 'nog gelovigen' onder jullie, een leuke surpriseavond!

Arno

Foto #080

Onlangs las ik De oude actrice en ik van Brigit Kooijman. De oude actrice is Elisabeth Andersen - echte naam Annie de Bruijn (what's in a name?) - die leefde van 1920 tot 2018. Na de Tweede Wereldoorlog verwierf zij grote faam in het theater. Zo won zij als enige Nederlandse actrice driemaal de hoogste toneelprijs, de Theo d'Or.

In het boek vertelt Elisabeth Andersen over haar fascinerende carrière in de theaterwereld en haar dramatische en bijzondere relatie met Werner Muensterberger, een uit nazi-Duitsland gevluchte Joodse wetenschapper. Ze ontmoeten elkaar in mei 1942. Als het voor Joden te gevaarlijk wordt in Amsterdam, duikt hij bij haar onder. Zij gaat, onder Kulturkammer-bewind, aan de slag als beroepsactrice om hem te kunnen beschermen. Jaren van angst en vernedering volgen. Na de Bevrijding kunnen de geliefden eindelijk met hun leven beginnen, maar dat loopt anders dan ze voor ogen hadden.

De hoofdstukken van het boek waarin de naoorlogse jaren aan bod komen, troffen mij omdat zij een voor mij onverwacht beeld van Amsterdam schetsen. Je zou uitbundige vreugde verwachten, maar dat is niet het geval. Het leven verbeterde slechts langzaam: de stad lag in puin, de grauwsluiter hing nog over alles, voedsel was nog op de bon.

Ma (1922-2014) leefde vrijwel parallel aan Elisabeth Andersen. Hun verhalen over de oorlogsjaren - de razzia's, de Jodentransporten, de honger, het verliefd zijn op een onderduiker - zullen niet heel verschillend zijn geweest. Ook Ma zal haar problemen gehad hebben met het leven na de Bevrijding. Is zij daarom pas in 1950 met haar Theo getrouwd?

Onderstaande foto is genomen in 1949, toen het ergste voorbij was en men kon gaan denken aan de toekomst, aan trouwen, aan kinderen krijgen. Wij zien Ma, Gien en haar zonen Piet en Wim, en Annie spelen op het strand van Bakkum. Dit is een bijzondere foto voor mij, want niet alleen werd ik geboren in 1949, maar in mijn kinderjaren heb ik ook veel prachtige vakantiedagen doorgebracht op dit strand en op het nabijgelegen Kamp Bakkum.

In 2008 brachten Marga en ik de meivakantie door op het Italiaanse eiland Sicilië. Wij bekeken daar o.a. de Villa Romana del Casale, een Romeinse villa uit circa 300 na Chr. Ze is vooral bekend vanwege de vele, zeer goed bewaard gebleven vloermozaïeken met jachttaferelen, goden- en heldensagen en de zogenaamde bikinimeisjes. Natuurlijk moest ik een foto maken van het mozaïek met de meisjes!

Er is niet veel veranderd in 1650 jaar!

Arno

Foto #079

Vanaf het moment dat ik Pa en Ma ontmoette, in november 1967, tot aan hun overlijden heb ik nooit de indruk gekregen dat ze overdreven godsdienstig waren, integendeel ... Net als bij mijn eigen ouders zal hun geloof in de loop van de tijd een steeds kleinere rol in hun levens zijn gaan spelen. Toch moeten Theo en Nel iets gehad hebben met de Heilige Maagd Maria.

Op 13 maart 2017 besteedde ik in "Foto #035" aandacht aan de geboortedag van Anna Maria Regina, op 16 april 2017 in "Foto #037" aan die van Monica Maria Johanna, op 4 mei 2017 in "Foto #038" aan die van Margaretha Anna Maria, en op 4 oktober 2018 in "Foto #055" aan die van Petronella Cornelia Maria. Vandaag is het de beurt aan de vijfde en laatste Maria Stavenuiter, de stamhouder Theodorus Johannes Maria, die 68 jaar is geworden!

Op 8 oktober 1952 werd Dik geboren als tweede kind van het gezin Stavenuiter-De Maat. Hij kwam ter wereld in de woning van het gezin, Krommeniestraat 17" te Amsterdam. De trotse vader meldde de pasgeborene aan bij de Gemeente Amsterdam, waarna een ambtenaar hem inschreef in Reg. 21 Fol. 32.

De verjaardag van de enige zoon van Theo en Nel zetten wij luister bij met de plaatsing van onderstaande foto van de jarige genomen in het jaar na zijn geboorte.

Het lijkt mij niet handig van de fotograaf om die vaas met bloemen daar neer te zetten. Zou die de trappelende beentjes van Dik hebben overleefd?  Moeten wij trouwens nog een Freudiaanse betekenis toekennen aan het speeltje van Dik, het olifantje? Nee, laten wij dat maar niet doen ...

Van harte gefeliciteerd Dik, en nog vele jaren in goede gezondheid gewenst!

Arno

Foto #078

Op 24 september 2017 publiceerde ik "Staaffoto #42". Het bericht toonde foto's gemaakt tijdens de trouwdag van Petra en Paul op 24 september 1980. Zij waren toen 37 jaar getrouwd.

Wij zijn inmiddels drie jaar verder, het is opnieuw 24 september, dus vandaag zijn Petra en Paul 40 jaar getrouwd!

Ik wilde dit heuglijke feit niet ongemerkt voorbij laten gaan, en ben op zoek gegaan naar foto's van het echtpaar. Helaas kon ik in mijn verzameling geen foto's meer vinden waar Paul en Petra samen op staan.

Daarom hier alleen een buitengewoon leuke foto uit 1963 van een vijfjarige Petra op de kleuterschool. Kijk eens naar die wilde bos haar en die grote Stavenuiter-ogen! De fotograaf heeft duidelijk zijn best gedaan en de typische 'Petra-blik' met zijn camera gevangen. Heel mooi! Het zal trouwens geen toeval zijn dat de pop en Petra elkaars evenbeeld zijn. Ze hebben zelfs vrijwel dezelfde jurk aan.

Petra en Paul, van harte proficiat met jullie robijnen huwelijk!

Arno

Foto #077

Op 28 augustus 1981, vandaag precies 39 jaar geleden, trouwde Yvonne de Haas, dochter van Joop en Annie, met Fred Nijsen. Die informatie heb ik gevonden in de 'Persoonskaart van Petronella Prudentia (Nel) de Maat'. Onder 'Leeftijd bij belangrijke gebeurtenissen' staat bij 59 (jaar oud): 'Nicht Yvonne trouwde met Fred Nijsen (28-08-1981)'.

In mijn verzameling foto's vond ik alleen onderstaande foto van de trouwdag van Yvonne en Fred. Ondanks dat het bruidspaar volgens mij mooi op deze foto staat, kan ik mij voorstellen dat het paar mooiere foto's heeft van die dag. Ik denk dat Ma deze bewuste foto heeft bewaard omdat Dik en Joukje er ook op staan.

Yvonne en Fred, van harte gefeliciteerd met jullie trouwdag!

Arno

Foto #076

Onlangs behaalde mijn 7-jarige achterneefje Daniel het zwemdiploma C. Ik vind dat knap. Het is meer dan ik ooit heb bereikt; ik heb niet eens een diploma A! Op de foto linksonder gaat hij met een big smile op weg naar het onderdeel 'met kleren aan naar een drijvend voorwerp toe zwemmen'. De foto rechtsonder toont een trotse Daniel met zijn diploma C.

          

Op 12 juli 1939, vandaag precies 81 jaar geleden, kreeg Daniels overgrootvader Theo Stavenuiter op 13-jarige leeftijd ook een zwemdiploma, een getuigschrift waarin verklaard werd dat hij "met goed gevolg de zwemproef bestaande uit 60 meter borstzwemmen en 40 meter rugzwemmen had afgelegd."

Petra en Monique beseften het op dat moment niet, maar toen zij in de zomer van 1964 in een recreatieplas bij Putten veel plezier hadden bij het pootjebaden waren zij in de veilige handen van een vader met een zwemdiploma!

Arno

Foto #075

Speelpark Oud Valkeveen in Naarden bestaat al vanaf 1925. Ik kan mij levendig herinneren dat ik in mijn jeugd met mijn ouders en broers en zus naar het park ging. Ik heb nog een foto uit 1961 waarin ik samen met mijn drie jongere broers en mijn vader in een draaimolen zit.

In 1947 gingen de zussen Nel en Gien in gezelschap van hun wederhelften naar Oud Valkeveen. Nel had haar verloofde Theo meegenomen, Gien werd vergezeld door haar man Tinus Baltus en hun twee zonen Wim en Piet.

Het park heeft een eigen strand aan het Gooimeer (in 1947 heette het nog Zuiderzee) en daar maakte Tinus onderstaande foto van zijn vrouw, Nel, Theo, Wim (links), en Piet (rechts).

Arno

Foto #074

 

Dit is een foto die veel vragen oproept. De plaats is bekend: Stoppeldijk in Zeeland; het jaar is onbekend, maar waarschijnlijk werd de foto in de jaren twintig van de vorige eeuw genomen. Als dat zo is, is dit geen spontane foto. Gezien de lange sluitertijd die camera's in die tijd hadden, zijn de personen op deze foto neergezet door de fotograaf. Ze poseren. Dat blijkt ook uit de ernstige gezichten. Personen op foto's van die tijd lachen zelden of nooit. Een lach op je gezicht is moeilijk langere tijd vol te houden.

Wie zien wij? Rechts enkele kleine kinderen, de meeste dragen schoenen, alleen de jongen met de fiets heeft klompen aan. Er staan twee keurig geklede meisjes op de achtergrond. In het midden staan enkele arbeiders in werkkleren en klompen. Werken zij op het land, of horen zij bij de breedgeschouderde werkman die in de greppel naast het hek aan de linkerkant staat? Waar is hij mee bezig? Met een kabel, het riool? Op dit moment is hij trouwens aan het schaften, gezien de boterhamtrommel en de thermoskan (met thee?, koffie?, iets sterkers?) die op de rand van de kuil staan. De jongen tussen hem en de arbeiders is opvallend netjes gekleed met een jasje en donkere kousen, maar hij heeft wel klompen aan.

Ook opmerkelijk is de tas die tussen de kinderen en de mannen op straat staat. Ik kan mij niet voorstellen dat hij het eigendom is van een van de mannen op de foto. Zeer waarschijnlijk is hij van de fotograaf, die er zijn fotospullen mee vervoert. Maar waarom laat hij hem daar zo staan?

De kerk in de verte staat nog steeds in Stoppeldijk. Het is de H.H. Petrus en Paulus kerk aan de Kerkstraat 15. Het moet mogelijk zijn op Google Earth de plaats te bepalen waar de foto werd genomen. Het straatbord helemaal rechts helpt ons niet daarbij; de tekst op het bord is niet te lezen.

Wie was de fotograaf, waarom nam hij de foto, en hoe kwam deze foto in het bezit van Ma? Allemaal vragen die wij niet kunnen beantwoorden. Maar, zoals ik in Foto #068 heb verteld, de ouders van Ma - Petrus de Maat en Anna van den Bosch - trouwden op 16 april 1912 in Stoppeldijk. Staan er soms leden van de familie De Maat - Van den Bosch op de foto? Zo ja, wie zouden dat zijn? Ook dat antwoord is helaas niet te geven.

In 2012 verbleven Ma, Marga, Annemieke, Cor, en ik een kleine week in een huisje op het Landal Strand Resort in Nieuwvliet-Bad in Zeeland. Op verzoek van Ma ging een van onze dagtripjes naar Stoppeldijk. Zij wilde weten hoe het dorp er op dat moment uitzag. Kon zij nog iets herkennen uit het verre verleden? Het antwoord was teleurstellend: helemaal niks. Ma kon zich niets voorstellen bij hetgeen zij zag tijdens ons autoritje door het dorp. Ietwat triest keerden wij terug naar Nieuwvliet-Bad.

Gelukkig konden wij een andere wens van Ma wél inwilligen: zij wilde nog één keer de zee en het strand zien. Met een met speciale banden uitgeruste rolstoel maakten wij een wandeling over het strand. Na afloop werden er natuurlijk pannenkoeken gegeten! Ma genoot zichtbaar van het ongewone uitje.

Veel plezier hadden wij ook tijdens bezoekjes aan Veere, Groede, Zierikzee, en Philippine. Dit laatste stadje staat bekend als mosselstad. Ik ben zelf niet zo gek op mosselen, maar mijn reisgenoten wisten er wel raad mee!

Arno

Foto #073

Vandaag 109 jaar geleden, op 27 april 1911, gingen Hendrik Johannes Stavenuiter en Margaretha Theodora Komen in ondertrouw. Ondertrouw of huwelijksaangifte is de benaming die gebruikt wordt voor het aangeven van het voornemen om te trouwen. Het in ondertrouw gaan was tot 1 september 2015 in Nederland noodzakelijk om te kunnen trouwen.

De ondertrouw voor het burgerlijk huwelijk gebeurt bij de ambtenaar van de burgerlijke stand in de woonplaats van de bruid of de bruidegom (naar keuze). In de Katholieke Kerk gebeurt de ondertrouw voor het kerkelijk huwelijk bij de parochiepriester. Deze stap gaat gepaard met een pastoraal gesprek en heeft gewoonlijk plaats bij de parochiepriester van de toekomstige bruid. Waarschijnlijk wordt het toekomstige bruidspaar tijdens dat gesprek gewezen op hun plicht om als goede katholieken zoveel mogelijk kinderen te produceren met zo weinig mogelijk sex.

De eigenlijke huwelijksvoltrekking van Hendrik en Margaretha vond plaats op 18 mei 1911 "in de Parochiekerk van den h. Dominicus" in Alkmaar.

Hendrik en Margaretha zijn natuurlijk Opa en Oma Stavenuiter. Ik vroeg Marga wat hun aanspreeknamen waren: Henk, Harry, Jan? - Marga, Greet, Doortje? Was zij soms naar haar Oma vernoemd? Marga wist het niet: "Wij hadden maar één opa en één oma, dus voor ons waren ze gewoon 'Opa' en 'Oma'." De grootouders aan moederskant waren al overleden toen Marga werd geboren. Opa de Maat stierf in 1938 en zijn vrouw volgde hem in 1950, één jaar vóór de geboorte van Marga.

Opa Hendrik werd geboren op 31 mei 1889 en stierf op 22 februari 1967. Hij is 77 jaar oud geworden. Oma Margaretha werd geboren op 16 augustus 1891 en stierf op 23 januari 1968. Zij is 76 jaar geworden.

Onderstaande foto van Opa Hendrik en Oma Margaretha werd in 1947, twee jaar na afloop van de Tweede Wereldoorlog, genomen. Zij zijn hier respectievelijk 58 en 56 jaar oud.

Arno

Foto #072

Dit is zo'n foto waarvan je achteraf zegt: "Mmmm, die had ik beter niet kunnen nemen." Ik vind hem echter leuk!

Het is 1967 en de Stavenuiters brengen hun zomervakantie door op 'recreatielandgoed' De Valouwe in Beekbergen. Zij komen hier al enkele jaren en ze vermaken zich altijd opperbest. Ma en de kinderen verblijven er vier weken, Pa slechts twee omdat hij moet werken. Op vrijdagavond reist hij met de trein en de bus naar zijn gezin in Beekbergen, waar Ma hem met de fiets ophaalt van de bushalte. Op zondagavond peddelen ze samen weer terug.

De familie wordt altijd gebracht en gehaald in een Volkswagenbusje van een kennis met daarin alle benodigdheden voor een maand vakantie. In een grote metalen kist worden het beddengoed en de kleren vervoerd. De fietsen komen met de trein.

Op een mooie zaterdag in de zomer van 1967 komen de De Maaten op visite bij de vakantievierende Stavenuiters in Beekbergen. Ze maken er een leuke dag van, rijkelijk overgoten met spiritualiën. Bij het afscheid op de parkeerplaats maakt Pa een laatste foto van het gezelschap. Dat wordt een leuke autorit terug naar Amsterdam!

Op de foto van links naar rechts: Elly (dochter van Corrie), Corrie (vrouw van Jan), Annie (zus van Ma), Gien (zus van Ma), Mirjam (dochter van Corrie), Tinus (man van Gien), Jan (broer van Ma).

Arno

Foto #071

Wat leuk om jarig te zijn op de dag dat Valentijn dat ook is! Je krijgt immers twee bossen bloemen en twee kaarten van je geliefde, die je bovendien nog eens dubbel verwent!

Op 14 februari 1985 werd Astrid Stavenuiter geboren als tweede kind van het gezin Stavenuiter-Bergsma. Dik en Joukje waren (en zijn!) "blij en gelukkig" met het zusje van Irene. Ik neem aan dat Arnoud, Daniel en Benjamin dat ook nog steeds zijn!

Deze Stavenuiters zijn trouwens een van de meest 'symmetrische' families die ik ken. Het lijkt wel of Dik, zelf afkomstig uit een zeer 'asymmetrisch' gezin (vier meisjes, één jongen), het vaste voornemen had het anders te doen toen hij trouwde met Joukje: zelf kregen zij twee meisjes, die werden gevolgd door de twee jongens van Astrid en Arnoud, waarna Irene en Bauke met hun twee meisjes het voorbeeld van Dik en Joukje volgden.

Vandaag, 14 februari 2020, wordt Astrid 35 jaar jong. Van harte gefeliciteerd!

Dit heuglijke feit vieren wij met de plaatsing van onderstaande foto van de jarige, genomen in het jaar waarin zij geboren werd.

Arno

Foto #070

Vandaag 23 jaar geleden, op 31 januari 1997, overleed Jan, de oudere broer van Ma. Hij was 81 jaar oud op de dag van zijn overlijden.

Onderstaande foto toont Jan samen met zijn vrouw Corrie en zijn zussen Nel en Annie in 1946 ergens in Zeeland, waar zij ongetwijfeld op familiebezoek waren. Jan is hier 30 jaar, Nel 24, en Annie 20.

In welke plaats de foto is genomen weet ik niet, wellicht Stoppeldijk? Waarom poseerden de vier trouwens vóór de winkelruit van een slagerij? Was een van de familieleden soms slager? Kijk eens naar de prachtige korte stropdas van Jan, en waarom heeft Corrie een verband om haar bovenarm?

Ik heb al eerder een foto van de vier tijdens deze trip naar Zeeland geplaatst. Op Staaffoto #057 zijn zij te zien als vrolijke muzikanten.

Arno