Vandaag 10 jaar geleden, op 10 december 2014, overleed Ma. Natuurlijk moet ik in de Staaffoto van deze maand deze trieste gebeurtenis in de herinnering terugroepen. Dat doe ik door het plaatsen van onderstaande foto van Ma met Annemieke. De foto werd genomen in 1967 tijdens de zomervakantie van de Stavenuiters in Beekbergen. Ma is hier 45 jaar oud en Annemieke 13.
Het was niet makkelijk een foto van Ma met haar tweede dochter te vinden. In mijn verzameling heb ik talloze foto's van Ma met de twee jongste dochters, maar van Ma met Annemieke zijn er niet veel. Uiteindelijk heb ik bovenstaande foto gekozen. Waarom wilde ik een foto van Ma met Annemieke? Omdat Annemieke mij toestemming heeft gegeven hier de tekst te publiceren die zij heeft uitgesproken in het crematorium tijdens het afscheid van Ma. Haar woorden zijn tien jaar na dato nog even waardevol als toen en helpen ons om vandaag even aan Ma te denken.
Arno
----------
Lieve Mam,
Zo plotseling, zo onverwacht, ben je zomaar uit het leven gestapt. Zoals altijd dronk je 's ochtends om een uur of tien je kopje koffie. Je hebt het kopje nog omgespoeld en daarna ben je met een acute hartstilstand op de keukenvloer beland. Groot was de schrik toen Marga je niet veel later vond. Zo onwerkelijk ook.
Dinsdag aan het einde van de dag was ik nog bij je. Je liet toen vol trots de leuke Sinterklaassurprise zien die je gekregen had. Ook hadden we het over de kerstvakantie in Lunteren waar je met de moeder van Cor naartoe zou gaan. Je verheugde je daar enorm op. We spraken nog over het jaarlijkse kerstdiner waar je met Sophie naartoe zou gaan.
Je stond nog zo middenin het leven dat na de eerste schrik er ook boosheid was. Ja, maar dit was niet de bedoeling, dat je ons nu zomaar plotseling ging verlaten. We hadden nog zoveel plannen en nog zoveel te doen. Natuurlijk was je op hoge leeftijd, maar je was niet ziek, slikte geen medicijnen. Jij zou toch 100 worden.
Het was ook zo fijn om dingen met je te ondernemen. Je was altijd enthousiast en klaagde nooit. Wel had je het moeilijk met de slijtage van je knieën en heupen. Het lopen viel je steeds zwaarder en ook de toenemende vergeetachtigheid vond je zeer vervelend.
Maar als we dan ook een uitje opperden, zei je nooit nee. Twee weken geleden nog eerst naar je achterkleinkinderen op wie je zo dol was en daarna Australisch eten. Nou, dat leek je wel wat, kangoeroebiefstuk eten, tja dat moest je toch een keer in je leven gedaan hebben. Ook ging je nog graag naar het theater, een mooie opera of een mooi ballet, je vond alles nog de moeite waard.
Zelfs twee hoog de trap opklimmen bij mij deed je nog, want ja, waar kon je lekkerder vis eten dan in de Roerstraat op twee hoog. En het gezelligst vond je het dan als Emma er ook was. Samen reuzengarnalen eten, wat een feest!
Maar ook onze weekendjes weg in het voorjaar met Marga en Arno vond je heerlijk. Naar Vlieland waar we met een vrachtwagen met accordeonist zingend over het strand reden. Het was weliswaar in de regen, maar wat een lol hadden we. Of Zeeland met een rolstoel met reuzenwielen over het strand rijden en dan levensgevaarlijk het hoge duin oversteken. Maar dan wachtte er een pannenkoek met een biertje. Ook de geboorteplek van je ouders hebben we toen bezocht: Stoppeldijk. Het dorp heet niet meer zo, dus het was flink zoeken naar de dijk en de paar boerderijen, maar je bent er toch nog geweest. En ook naar Zuid-Limburg zijn we geweest, waar we nog met een treintje de grotten ingingen en een gids ons spannende verhalen vertelde en mooie muurtekeningen liet zien. Dit had ook nog je interesse. Zelfs ons laatste uitje in Drenthe vond je nog geweldig. Zo heerlijk, een huisje met een lekkere tuin. Al ging het lopen moeilijk, maar met de rolstoel kwamen we ook overal.
Ook twee keer in de week naar de Riekerhof vond je fijn. Je had daar je vaste groepje met Jannie, Sophie en Truus, en sinds kort een mevrouw die geboren was in Stoppeldijk, het verdwenen dorp van je ouders in Zeeuws-Vlaanderen. Leuk vond je dat, dan kon je weer even met iemand over vroeger praten. Want dat was moeilijk voor je, de laatste zijn van jullie generatie, zowel van jouw als van Papa's familie. Niemand meer om over je jeugd te praten. Gelukkig had je sinds een paar jaar een maatje gevonden in de moeder van Cor. Lekker samen op vakantie, varen met de Prins Willem-Alexander, lekker uit eten en dan fijn over vroeger praten.
Mam, we zijn zo trots op je. Toen Papa vier jaar geleden kwam te overlijden waren we even bang dat je het niet zou redden. Jullie waren 60 jaar getrouwd. Je had nooit alleen gewoond, maar wat heb je het fantastisch gedaan.
Niet alleen wij zullen je vreselijk missen, maar ook de woongroep waar je altijd van de partij was. Of het nou vergaderen was, koffiedrinken of mosselen eten of een uitstapje, overal deed je met veel plezier aan mee. Maar ook op de Riekerhof gaan ze je missen. Jij zorgde altijd voor harmonie aan tafel en deed mee aan de spelletjes en dan vooral de bingo.
Lieve Mam, wat zal ik je missen.
Rust zacht, ik hou van je.
Annemieke
